Waar te beginnen? Vanaf het moment dat ik wist dat dit boek zou worden uitgebracht, begin 2020, heb ik naar de release datum toegeleefd. Ik moest en zou dit boek lezen. Voor het eerst is er een boek verschenen over een volwassen kind, die in zijn jeugd zijn vader heeft verloren aan zelfmoord. En nu – 10 jaar later – schrijft hij hierover. Over zijn vader. Over zichzelf; de zoektocht naar zijn vader én tegelijkertijd de zoektocht naar zichzelf.
Ik vermoed dat ik lang bezig zal zijn om mijn leeservaring (en mijn ervaring überhaupt) op papier te zetten. Ik wil zoveel kwijt, maar ergens voelen veel zaken ook te persoonlijk. Ik kan me voorstellen dat dit voor Merlijn ook gold, het is je wel heel kwetsbaar opstellen over je verleden. Een gegeven waar je niets aan kunt doen, maar waar je wel mee moet dealen – de rest van je leven… Dit op papier te zetten moet ontzettend eng zijn, zelfs al ben je het kind van beroemde ouders.
Ik kan je alvast waarschuwen, dit is een vrij lang artikel geworden. Ik haal zaken uit het boek aan die me zijn opgevallen, waarin ik me herken. Ik deel een aantal aangrijpende passages met je. Maar uiteindelijk moedig ik je vooral aan om dit boek zelf op te pakken. Een makkelijk boek is het niet, alhoewel de schrijfstijl wel makkelijk leest.
Nu ik je zie
Het leven en de dood van Antonie Kamerling staan bij miljoenen mensen in het geheugen gegrift. Maar zijn zoon Merlijn weet helemaal niet zoveel van zijn vader. Sinds zijn dood heeft Merlijn nooit een aflevering van GTST gezien, geen films met zijn vader opgezet of één van de talloze interviews met hem teruggekeken of beluisterd. Hij wilde het niet en hij kon het misschien ook niet.
Inmiddels is Merlijn begin twintig en voor hem voelt het soms alsof ook zijn eigen leven op een bepaalde manier stil is blijven staan en hij denkt dat dat iets met zijn vader te maken kan hebben. Voor het eerst gaat Merlijn daarom echt op zoek naar wie Antonie was. Merlijn bezoekt familieleden en vrienden die hij hiervoor altijd uit de weg ging. Hij praat met ze over Antonie, wat hij wilde, waarin ze op elkaar lijken. Wat weten zij van Antonie, van zijn depressies? Kunnen ze Merlijn helpen aan meer mooie herinneringen aan zijn vader? En wat vertelde hij in interviews? Hoe klinkt zijn stem? In Nu ik je zie gaat Merlijn op zoek naar antwoorden in alles wat zijn vader heeft nagelaten.
De zoektocht naar mijn vader – en mezelf
Ik zal eerlijk met je zijn – ergens vind ik het lastig om dit boek met je te bespreken. Dit betreft een boek zo dichtbij mijn hart en mijn eigen leven, dat het heel kwetsbaar voelt. Terwijl ik dit boek niet eens zelf heb geschreven. Ik ben ergens blij, misschien zelfs wel opgelucht, dat er een volwassene schrijft over wat hem als kind is overkomen. Ik denk namelijk dat dat anders is dan wanneer je je vader/moeder verliest (door zelfmoord) als je zelf al volwassen bent. Daarom vind ik het extra knap, dapper en moedig dat Merlijn zijn positie heeft gebruikt (want heel veel mensen kennen Antonie natuurlijk) om hierover te schrijven.
De schrijfstijl van dit boek is erg fijn, ik heb echt het idee dat ik een schaduw ben van Merlijn’s gedachtengangen en gesprekken. De credits hiervoor gaan wat mij betreft echt naar Matthijs Kleyn, die het verhaal heeft opgetekend. Ik wil dit nog wel benoemen, omdat ik het ook erg knap vindt van Matthijs dat hij zo accuraat Merlijn’s gedachten op papier heeft weten te zetten én dit heeft samengebracht in een goedlopend verhaal.
Tijdens het lezen herkende ik veel zaken. Ten eerste dat ik me, net zoals Merlijn, weinig kan herinneren van de tijd voordat mijn vader stierf. Merlijn was bijna 12, ik was 8. Dit zijn toch leeftijden waarop de meeste kinderen wel herinneringen hebben. Dat was het eerste wat me opviel in het boek – en iets wat ik zelf heel erg herken. Misschien dat je als kind onbewust zaken wegstopt. Merlijn geeft ook aan dat naarmate hij meer gesprekken heeft gehad met mensen die zijn vader hebben gekend, hij het gevoel krijgt zich steeds meer te kunnen herinneren. Zo bijzonder!
Ten tweede: het beeld dat je hebt van je overleden ouder. Ik heb lange tijd (en misschien nog steeds wel) best een negatief beeld van mijn vader. Merlijn gaf aan dit ook te hebben en ik denk dat dat helemaal niet raar is. Als kind is je vader je vader en leer je hem niet per se als de persoon die hij is kennen – dat komt pas later. Als kind besef je ook niet wat depressiviteit is en hoe ernstig het kan zijn. Wellicht niet alleen als kind, maar ik denk dat veel volwassenen het ook niet begrijpen. Dat je vader dan zo’n keuze maakt, om jou en je moeder/broer/zus achter te laten, dat is zo bizar. Hoe kun je daar geen negatief beeld aan overhouden?
Stiekem ben ik ergens wel jaloers op Merlijn. Hij heeft een overvloed aan video-materiaal waarin hij zijn vader (al dan niet in een gespeelde rol) kan terugzien. Zijn stem en zijn lach kan horen. Levenslessen meekrijgt, via interviews bijvoorbeeld. Ik denk dat dit enorm kan helpen, ondanks dat het moment daar komt dat er geen materiaal meer over is. En dat je dan – soort van – opnieuw afscheid moet nemen. Want er zal nooit meer nieuw materiaal komen. En hij zal altijd 44 blijven (of in mijn geval 31).
De manier waarop deze zoektocht Merlijn heeft geholpen om zowel zijn vader als zichzelf te accepteren vind ik erg mooi om te zien. Het inspireert me dan ook om zelf ook met mensen in mijn omgeving over mijn vader te praten. Zijn vroegere vrienden, voetbalmaatjes, oud-collega’s en familieleden.
Ik wil graag een aantal passages met je delen waarin ik veel herkenning vond.
‘Inmiddels ben ik eenentwintig, ik ben volwassen en ik ben benieuwd naar mijn vader. Naar papa. Niet alleen naar wie hij was, maar ook naar wie ik voor hem was. Want al vind ik mezelf nu niet de moeite waard, misschien vond mijn vader mij wel de moeite waard’.
pagina 14
‘Zo heb ik het nog nooit bekeken. Misschien is dat dan het woord dat ik kan gebruiken. Ik noem het gewoon euthanasie. Dat is geaccepteerd. Dan aait iedereen even over je arm en lopen ze weer door. Niemand vindt het heftig wanneer je overlijdt aan euthanasie. Zelfmoord is iets engs en raars en daar moet iedereen iets van vinden’.
pagina’s 31 en 32
Ik weet nog dat ik op een sterfdag van Antonie aan je vroeg of je er extra mee bezig was. “Nee”, zei je, “want papa is er elke dag niet meer” Toen dacht ik: Jezus, dat is ook zo. Ik leef gewoon mijn leven met mijn gezin en tussendoor zijn er momenten dat ik hem mis. Maar bij jou zit dat gemis in je systeem, jij hebt je vader niet meer. Jij moest volwassen worden zonder hem’.
pagina 37
‘Probeer hem eens te omarmen, geef hem een plek. Wegstoppen heeft geen zin. Hij was ook een goed mens, hij was geen klootzak. Hij heeft dan uiteindelijk iets gedaan waar wij als weldenkende mensen niet bij kunnen, maar hij was geen lul. Hij is je vader, een ongelofelijk belangrijk element van wie jij bent’.
Reinout Oerlemans – pagina 61
‘Er is altijd een verjaardag, een sterfdag en een graf. En ik vind het altijd verdrietig om jou en Vlinder te zien op familiebijeenkomsten. Alle kinderen hebben daar twee ouders, maar jij en Vlinder zijn daar altijd zonder jullie vader. Iedere keer dat ik jullie zie, raakt me dat. Dat Antonie er niet is’.
Peter Paul Muller – pagina 93
Ik ben nog maar op ruwweg een derde van het boek en ik heb al zoveel quotes gedeeld (en er best wat weggelaten), die mij raakten. De rest zal ik hier niet delen, maar ik wil je aanmoedigen om het boek zelf te gaan lezen. Je zult er geen spijt van krijgen.
★★★★★
Auteur: Merlijn Kamerling
Prijs: 20
Uitgever: Boekerij
Verschijningsdatum: 11 september 2020
Aantal pagina’s: 288
Ik wil uitgeverij Boekerij ontzettend bedanken voor dit recensie-exemplaar.
Geen berichten