Non-fictie · 24-01-2020

Hoe gaan we dit uitleggen | Jelmer Mommers

Een van mijn goede voornemens dit jaar is om me meer te verdiepen in maatschappelijke (urgente) kwesties. Nu is klimaatverandering niet per se alleen een maatschappelijke kwestie, maar zeker wel een urgente kwestie. Eentje die iedereen aangaat. Ik had al een tijdje mijn oog laten vallen op Hoe gaan we dit uitleggen van Jelmer Mommers en de kerstman was zo aardig een exemplaar voor mij onder de boom te leggen. Ik hoopte hiermee een start te kunnen maken - zonder gelijk diep ongelukkig te worden - met misschien wel de belangrijkste kwestie van 2020: de klimaatverandering. Ik zal je in deze recensie meenemen in mijn ervaringen tijdens het lezen van dit boek en hopelijk kan ik je overtuigen om zelf dit boek te gaan lezen. Want ik ben ervan overtuigd dit iedereen dit boek moet lezen.

Synopsis

We stoten al meer dan honderd jaar zo veel broeikasgassen uit dat de aarde nu gevaarlijk opwarmt.

Als we zo doorgaan, stevenen we af op een onleefbare planeet.

Maar hoe erg het wordt, dat bepalen we zelf.

In dit boek beschrijft Jelmer Mommers een vaan de grootste problemen van onze tijd: klimaatverandering. Een probleem dat bij de meesten van ons vooral een gevoel van machteloosheid oproept.

Ten onrechte.

Want achter de nieuwsberichten over smeltende ijskappen, uitstervende diersoorten en ontkennende politici groeit een wereldwijde beweging die laat zien: onze toekomst op aarde schrijven we zelf.

Recensie

Onlangs plaatste ik de recensie over het boek De tweede, waarbij ik aangaf onder de indruk te zijn van de goede combinatie van (wetenschappelijke) literatuur en eigen ervaringen. Toen pakte ik Hoe gaan we dit uitleggen op. Daar beslaat de referentielijst 2 tot 3 keer zoveel artikelen. En toch heeft Jelmer Mommers hier een lopend, goed leesbaar verhaal van kunnen maken. Het is geen uiteenzetting van bijeengeraapte feiten, nee, het is een samenhangend betoog, waar een fijne structuur in zit. Al moet ik zeggen dat ik na het eerste deel, 'Wat is er mis?', de hoop me in de schoenen was gezonken. Hoe moet dit ooit goed gaan komen? Er is iets mis, heel erg mis. Maar gelukkig wist Jelmer Mommers me in deel II ('Waar gaat het heen?') en vooral deel III ('Wat kunnen we doen?') me een hart onder de riem te steken. Het is nog niet voorbij. Zoals in de synopsis ook beschreven staat: hoe erg het wordt, bepalen we zelf. Ik wil vooral niet teveel informatie weggeven, want dan zou ik het hele boek gaan citeren. Lees dit boek vooral zelf als je enigszins meer wilt weten over het klimaat anno 2020.

Na het lezen van dit boek heb ik het idee dat het tipje van de sluier wat betreft dit onderwerp is opgelicht. Ik heb ietsje pietsje meer inzicht in hoe we er voor staan met de politieke insteek en hoe ver we zijn met technische innovaties. Dit boek heeft ervoor gezorgd dat ik niet meer bang ben om me in dit onderwerp te verdiepen. Bang was ik wel een beetje, omdat ik ergens het gevoel had dat het inderdaad niet meer te redden is. En daarmee bedoel ik onze planeet. Soms hoor ik mensen wel eens grapjes maken, zo zeker met de feestdagen als je het hebt over toekomstige plannen. Grapjes als: 'als we er dan nog zijn', of 'als de wereld dan nog niet vergaan is'. Dat zijn natuurlijk alles behalve grapjes, en dat heeft Jelmer Mommers op een informatieve, open wijze duidelijk gemaakt.

De schrijfstijl is recht voor zijn raap, zonder in (negatieve) clichés te vallen. Er is geen sprake van 'wijzende vingers', de schrijfstijl is niet oordelend. Hij heeft informatie van allerlei kanten in acht genomen en schroomt niet om deze informatie te gebruiken. Ondanks dit gegeven is het geen opsomming van feiten geworden, maar een levendig verhaal met een duidelijke structuur. Zo nu en dan droom ik ook over het schrijven van een boek - die dan ook daadwerkelijk wordt uitgegeven - en ik kan niet anders dan dit boek als leidraad gebruiken van hoe je zoiets aanpakt. De manier waarop wetenschap voor een breed publiek beschikbaar wordt gemaakt. Chapeau!