Non-fictie · 19-06-2019

Knap voor een dik meisje | Tatjana Almuli

Na de ophef over de paspoppen van Nike twee weken geleden, bij RTL Boulevard met Olcay Gulsen en Caroline Tensen, ging ik me meer verdiepen in de mensen die hier iets over te zeggen hadden. Zo kwam Tatjana Almuli op mijn radar en met name haar boek Knap voor een dik meisje. Dit boek had ik al vaker voorbij zien komen op mijn Instagram feed. Van uitgever Nijgh & van Ditmar kreeg ik een recensie-exemplaar opgestuurd, waarvoor dank.

In deze recensie lees je wat ik van dit boek vind én de opkomende beweging vind!

Eerste indruk

Een compact boek met een overweldigende boodschap. Door dit verhaal wil ik me o.a. meer verdiepen in body positivity beweging. Tatjana vertelt haar verhaal, en stipt verhalen van anderen aan, op een afstandelijke manier. Maar wel zo dat het je toch weet te raken. Het is geen 'kijk mij eens zielig zijn', en dat vind ik heel fijn. Desalniettemin heeft ze me wel een aantal zaken doen beseffen, waar ik dankbaar voor ben.

Synopsis

Tatjana heeft haar hele leven overgewicht. En krijgt dus al haar hele leven ongevraagd commentaar op haar lijf. Naaste familie, wildvreemden, specialisten: iedereen vindt het nodig om haar te vertellen dat ze ongezond dik is en daar zo snel mogelijk iets aan moet doen. Alsof het haar niet al duidelijk was hoeveel haar extra kilo's haar hebben gekost. In haar jeugd waren er geen liefdes en eerste seksuele ervaringen, in plaats daarvan waren er pestende klasgenoten en stiekeme vreetbuiten.

Wanneer ze als studente meedoet met het televisieprogramma Obese, verliest Tatjana eenderde van haar lichaamsgewicht en ervaart voor het eerst de privileges die bij slank(er) zijn horen. Toch neemt het ongevraagde commentaar alleen maar toe - al helemaal als ze weer begint aan te komen. In dit boek neemt ze zélf de regie in het gesprek over haar lichaam. Samen met andere vrouwen doet ze openhartig verslag van het leven als dikke vrouw in een land waar dun zijn de norm is. En ze vraagt zich af: hoe gezond is die norm eigenlijk?

Recensie

Tatjana start haar verhaal bij het begin: haar jeugd. Je volgt haar, op redelijk chronologische volgorde, tot waar ze nu staat. Daarbij kijkt ze ook terug op haar deelname aan het programma Obese, waar ze behoorlijk wat kilo's is afgevallen. Ze schrijft op een pijnlijke, realistische, to-the-point manier waar ze in haar jeugd en tot op de dag van vandaag mee te maken krijgt. Als lezer wordt je daardoor op de feiten gedrukt en word je je bewust van zaken waar ik eerder niet zo over nadacht.

Je leest dit verhaal in 1 ruk uit, ik heb er maar een paar uur over gedaan. Je wordt erin meegezogen en het laat je niet meer los. Ik ben daarna op Instagram gegaan om haar op te zoeken. Zo kwam ik ook bij andere mensen terecht, zoals @zeikschrift en @mayralouise. Zoals ik eerder al zei, ik ga me meer in o.a. dit onderwerp verdiepen. Ik wil weten waar ik het over heb als mensen deze discussie hebben en ik wil hierin een positieve bijdrage kunnen leveren zodat we elkaar met meer respect kunnen behandelen.

Ik herken in het volgende stuk iets waar ik zelf ook mee bezig ben (zie Platform KANZ):

''En ik krijg voor het eerst in mijn leven grote behoefte het gesprek aan te gaan met andere dikke vrouwen. Voelen zij zich ook alleen en ondervertegenwoordigd in het publieke debat en de media? Hoe houden zij zich staande in een samenleving waarin de norm slank zijn is?''

Ik denk, als je met persoonlijke problemen worstelt, het soms fijn kan zijn dit met mensen te bespreken die in een soortgelijke situatie zitten. Dit kan zorgen voor herkenning en tips van anderen.

Het enige wat ik lastig vond in dit verhaal is de volgende situatie:

"Mijn vriendin Anna zegt:'Ik heb jou nooit als dik gezien, je bent gewoon mijn vriendin Tatjana'. Dat is een lieve en mooie gedachte, maar ergens wringt het ook. Iedereen ziet dat ik dik was en ben. Dat ontkennen voelt voor mij alsof mijn lichaamsvorm er niet mag zijn."

Dit voelt een beetje tegenstrijdig met de rest van het verhaal; alsof ze hier aan het zoeken is naar het negatieve, de bevestiging dat ze er niet mag zijn. De vraag die in mijn hoofd opkomt is dan: maar wat is dan wel goed? Hoe kunnen mensen er dan wel mee omgaan? Het voelt alsof de ander het dan nooit goed kan doen. Dit is echter de enige passage die dit gevoel bij me opriep; de rest van het boek vind ik haar heel erg in balans en eerlijk. Ze geeft bijvoorbeeld ook aan dat ze het lastig vind als andere meiden 'klagen' dat ze 5 kilo zijn aangekomen, terwijl ze nog steeds een gezond BMI hebben. Maar ze geeft dan ook aan dat iedereen dit mag voelen en dat mag uiten. Dat vind ik een erg sterk punt van de schrijfster.

Dit verhaal heeft me op twee verschillende manieren aan het denken gezet. Ik ben er a) anders naar mezelf door gaan kijken en b) merk ik dat ik me meer in deze materie (maar ook gender-ongelijkheid en rassendiscriminatie) wil verdiepen. Als je ergens een mening over hebt, vind ik dat deze mening ergens op gebaseerd moet zijn. Ik wil me dan ook graag inlezen in de materie, voordat ik van alles ga schreeuwen.

Op welke manier ben ik anders naar mezelf gaan kijken? Met name in het stukje over hoe ik mezelf zie. Elke vrouw heeft haar onzekerheden, hoe dun of mooi ze ook is - daar ben ik van overtuigd! Soms (vaker dan me lief is) voel ik me niet lekker in mijn vel. Maar dit boek heeft me wel geleerd - ook al wist ik dit diep van binnen al - dat dun zijn niet zaligmakend is. Als je een bepaald gewichtsdoel hebt bereikt, voel je je niet per se ineens super gelukkig. We verwachten gelukkig te zijn als we zus en zo bereikt hebben en er op een bepaalde manier uitzien. Dat resulteert in constante ontevredenheid. Ik ben bij mezelf te rade gegaan: is dat hoe ik wil leven? En wie herkent het fenomeen niet als je foto's van jaren terug ziet en denkt: Goh, toen zag ik er echt goed uit? Terwijl je je toen net zo voelde als hoe je je nu voelt?

De boodschap voor mezelf? Mezelf accepteren en misschien zelfs wel een beetje meer van mezelf gaan houden. Alleen al daarom wil ik Tatjana bedanken voor het schrijven van dit boek en ik hoop dat ze dit bij meer vrouwen teweeg mag brengen. Het lijkt me namelijk erg lastig om zo'n kwetsbaar boek te schrijven, dat getuigt van moed, lef en zelfverzekerdheid!